ಸಹಸ್ರಲಿಂಗ ಎಂದೊಡನೆ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬರುವುದು ಸಾವಿರ ಶಿವಲಿಂಗ ಎಂಬುದು. ಶಾಲ್ಮಲಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ದೇವರ ಹೊಳೆ ಎಂಬಲ್ಲಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಮಠವಿದ್ದಿತ್ತೆನ್ನಲಾದ ಭೀಮನಪಾದ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದವರೆಗೂ ನದಿಯ ಒಡಲೊಳಗೆ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ಸಹಸ್ರಾರು ಲಿಂಗಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಹಸ್ರಲಿಂಗವೆಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಲಿಂಗಗಳಿವೆಯಾದರೂ ನದಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಲಿಂಗಗಳಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೂ ಅದರದೇ ಮಹತ್ವವಿರುವ ಕಥಾನಕವಿರುತ್ತದೆ. ಸಹಸ್ರಲಿಂಗಕ್ಕೂ ಅದರದೇ ಐತಿಹ್ಯವಿದೆ. ಭೀಮನ ಪಾದ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಲಿಂಗಗಳಲ್ಲದೆ ಇತಿಹಾಸದ ಬರಹಗಳನ್ನೂ ಕಾಣಬಹುದು. ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಂತಿರುವ ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲಿರುವ ಬರಹಗಳು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುಟವನ್ನು ನಮ್ಮೆದುರು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ.
ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಹರಿಯ ಆತ್ಮ ಶಿವ , ಶಿವನ ಆತ್ಮ ಹರಿ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಈ ಅಭೇದಭಾವವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ಸಂವತ್ಸರದ ಶಿವರಾತ್ರಿಯಂದು ಇಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ. ಇಲ್ಲಿಯ ಒಂದು ಶಿವಲಿಂಗದ ಬಳಿ ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿಯ ದಿನ ಶ್ರೀ ಸ್ವರ್ಣವಲ್ಲೀ ಮಠದ ಪೂಜ್ಯ ಗುರುಗಳ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಶಿವನ ಆರಾಧನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಶ್ರೀ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣನ ಪೂಜೆಯೂ ನೆರವೇರುವ ಏಕೈಕ ಪುಣ್ಯ ಸ್ಥಳ. ಶಿವ-ವಿಷ್ಣು ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಆರಾಧ್ಯರು. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆಲ್ಲೂ ಕಾಣಸಿಗದ ಭಾಗ್ಯವಿದು. ಶಿವನ ಆರಾಧನೆಯ ದಿನದಂದು ಶಿವ-ವಿಷ್ಣು ಈರ್ವರ ಪೂಜೆಯೂ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಭಕ್ತರು ಆದಿನ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಪೂಜೆಯನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಲೇಖಕರು – ಶ್ರೀ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಜೋಶಿ ಕೋಡಿಗಾರ್